Via Carpatia, fot. GDDKiA
[2023-02-14] Podpisane zostało porozumienie pomiędzy GDDKiA a Národná diaľničná spoločnosť (NDS, która odpowiedzialna jest m.in. za budowę i utrzymanie dróg szybkiego ruchu na Słowacji). Dotyczy ono stworzenia transgranicznego połączenia drogowego na szlaku Via Carpatia pomiędzy Polską i Słowacją.
Porozumienie umożliwi sprawną realizację połączenia drogowego pomiędzy Polską i Słowacją na trasie Via Carpatia. Ma ono związek z przyznaniem na tę inwestycję środków CEF. W październiku 2022 r. GDDKiA podpisała umowę na dofinansowanie S19 Dukla – Barwinek. Jest to pierwsza umowa w ramach Instrumentu „Łącząc Europę” (Connecting Europe Facility – CEF) w perspektywie finansowej 2021-2027.
Kluczowa inwestycja
Zakres inwestycji po stronie polskiej dotyczy zaprojektowania i budowy drogi ekspresowej S19 na odcinku Dukla – Barwinek (granica państwa) o długości ponad 18 km, wraz z niezbędną infrastrukturą. Druga część trasy zostanie zrealizowana przez słowackiego partnera w ciągu drogi ekspresowej R4. Projekt ujęty w porozumieniu dotyczy aktualizacji studium wykonalności dla drogi R4 (ok. 59,5 km od granicy polsko-słowackiej), w związku z potrzebą stworzenia nowej drogi ekspresowej o dużej przepustowości. Inwestycja to część transeuropejskiej sieci transportowej TEN-T, a jej realizacja przyniesie korzyści zarówno gospodarcze, jak i społeczne.
Łącząc Europę
Ponad 326 mln euro ze środków CEF przeznaczonych zostanie na dofinansowanie budowy transgranicznego połączenia drogowego na trasie Via Carpatia między Polską a Słowacją. Beneficjentem zadania będzie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. CEF to instrument finansowy zarządzany przez Komisję Europejską, która dokonuje wyboru projektów do dofinansowania w wyniku ogłaszanych konkursów. Tylko najważniejsze w skali całej UE projekty, w dodatku konkurencyjne wobec zgłoszeń z innych państw członkowskich, mają szansę otrzymać dofinansowanie.
Via Carpatia
Dzisiaj szlak Via Carpatia – częściowo już dostępny, a częściowo realizowany i projektowany – liczy kilka tysięcy kilometrów. Jest to kluczowy korytarz transportowy łączący Europę Północną i Południową. Via Carpatia na terenie Polski to trasa, której łączną długość szacuje się na około 700 km. W eksploatacji jest blisko 260 km, a w realizacji prawie 280 km. Na terenie Polski w skład szlaku drogowego Via Carpatia wchodzą odcinki dróg ekspresowych S61, S16 i S19, pomiędzy miejscowościami Budzisko (granica państwa), Suwałki, Ełk, Białystok, Lublin, Rzeszów, Barwinek (granica państwa). Droga będzie docelowo przebiegać przez teren pięciu województw – podlaskiego, warmińsko-mazurskiego, mazowieckiego, lubelskiego i podkarpackiego.
