Jakie uprawnienia trzeba posiadać, by obsługiwać maszyny drogowe?

Do obsługi specjalistycznych maszyn drogowych, takich jak chociażby walce czy rozściełacze do asfaltu, nie wystarczy zwykłe prawo jazdy – konieczne jest specjalne uprawnienie. Nauka obsługi pojazdu, przejście egzaminów oraz uzyskanie oficjalnego dokumentu nie jest jednak szczególnie skomplikowanym i czasochłonnym procesem. W niniejszym wpisie przyjrzymy się temu, w jaki sposób uzyskać niezbędne zezwolenie do obsługi najpopularniejszych maszyn drogowych.

Krok pierwszy – kurs wstępny

Jeżeli marzy się nam praca w charakterze operatora maszyn drogowych, to na szczęście nie musimy spełniać żadnych surowych wymagań – wystarczy tylko, że skończyliśmy 18 rok życia. Nauka rozpoczyna się od tzw. kursu wstępnego, czyli teoretycznego, który kończy się przystąpieniem do oficjalnego pisemnego egzaminu. W czasie zajęć adept poznaje nie tylko tajniki oraz przepisy prawne związane z obsługą danej maszyny, ale również informacje dotyczące jej budowy, sposobu działania, eksploatacji czy nawet postępowania w razie wystąpienia awarii lub wypadku.

Kurs teoretyczny trwa łącznie 80 godzin lekcyjnych i pozwala zdobyć teoretyczne uprawnienia w wybranych przez kursanta kategoriach, tj. obsługi podnośników koszowych, ciągników, wózków widłowych, walców tandemowych, rozściełaczy czy frezarek drogowych. Czas trwania zajęć może wydawać się długi, jednak większość placówek oferuje możliwość nauki w trybie zaocznym, dzięki czemu uczestnictwo w kursie bez większego problemu połączymy z innymi obowiązkami.

Czas złapać za manetkę, czyli zajęcia praktyczne

Po zaliczeniu egzaminu teoretycznego przychodzi czas na rozpoczęcie zajęć praktycznych. W zależności od organizatora kursu, jazdy mogą odbywać się zarówno w miejscach pracy (wówczas odpowiedzialność spoczywa na pracodawcy), jak też na specjalnie wyznaczonym do tego celu placu manewrowym, gdzie odwzorowano warunki, jakie panują przy realizacji prawdziwych inwestycji budowlanych. W obu przypadkach nad przebiegiem treningu czuwa wykwalifikowany operator, który posiada uprawnienia instruktora.

Zalecenia Państwowej Inspekcji Pracy mówią, że ćwiczenia praktyczne przyszłego operatora powinny trwać minimum 16 godzin dla każdej kategorii maszyn, na jakie stara się zdobyć uprawnienia. Co ciekawe, do obsługi pojazdów takich jak koparki kołowe, walce drogowe czy wiertnice nie jest potrzebne prawo jazdy (chyba, że kierowca będzie musiał wyjechać maszyną na drogę publiczną, np. w czasie przejazdu na plac budowy – wówczas niezbędne jest prawo jazdy kat. B).

Egzamin praktyczny

Kiedy zakończymy zajęcia praktyczne i uzyskamy potwierdzenie tego faktu od instruktora, to możemy zwrócić się o ustalenie egzaminatora oraz terminu samego egzaminu praktycznego, który odbywa się przed komisją powołaną przez Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego. Jeżeli kursantowi uda się pozytywnie zaliczyć ostateczny test umiejętności, to otrzymuje oficjalne świadectwo, z którym udaje się do PIPu w celu wydania dokumentu potwierdzającego uprawnienia do obsługi konkretnej maszyny drogowej.

Uprawnienia do obsługi maszyn budowlanych, w przeciwieństwie do klasycznego prawa jazdy, zachowują swoją ważność aż do 70 roku życia swojego właściciela (nie wliczając w to zezwolenia do pracy na dźwigach, które należy odnawiać co 10 lat). Jednak nawet osiągnięcie sędziwego wieku wcale nie oznacza, że musimy zrezygnować z pracy – uprawnienia mogą zostać przedłużone na kolejne 3 lata, jeżeli przedstawimy odpowiednie zaświadczenie lekarskie.

O czym warto jeszcze wiedzieć?

Całkowity koszt kursu na najpopularniejsze maszyny drogowe (takie jak np. koparki, walce czy palownice) waha się od około 1500 do 2000 zł. Oczywiście w niektórych przypadkach możemy liczyć na to, że naukę sfinansuje nam pracodawca, jednak do ostatecznej ceny należy doliczyć jeszcze wspomniany wcześniej egzamin IMBiGS, który kosztuje obecnie 250 zł.

Posiadając stosowne uprawnienia oraz odpowiednio długi staż pracy (wynoszący co najmniej 1000 roboczogodzin spędzonych za sterami danej maszyny), możemy również zostać instruktorem. W tym celu należy złożyć specjalną aplikację do Państwowej Inspekcji Pracy.