Zima to szczególnie wymagający okres dla sprzętu budowlanego. Niskie temperatury, śnieg, lód oraz wilgoć mogą powodować szereg problemów technicznych, które prowadzą do awarii, przestojów i kosztownych napraw. Właściwe przygotowanie maszyn do pracy w warunkach zimowych oraz ich regularna konserwacja mają kluczowe znaczenie dla zachowania sprawności i bezpieczeństwa pracy.
Przygotowanie maszyn do sezonu zimowego
Wymiana płynów eksploatacyjnych
Kluczowym krokiem w przygotowaniu do zimy jest wymiana wszystkich płynów na wersje przystosowane do niskich temperatur. Standardowe oleje silnikowe i hydrauliczne mogą gęstnieć w zimowych warunkach, co obniża ich skuteczność i może prowadzić do uszkodzeń. Należy wymienić olej silnikowy na zimową wersję o niższej lepkości, zaktualizować płyn chłodniczy na preparat odporny na zamarzanie oraz sprawdzić, czy w układzie hydraulicznym nie ma wody, która mogłaby zamarznąć.
Równie ważne jest uzupełnienie płynu w spryskiwaczach zimowym preparatem, który zapobiegnie zamarzaniu. Stosowanie odpowiedniego paliwa zimowego oraz dodatków stabilizujących pomaga w utrzymaniu właściwych parametrów paliwa w niskich temperaturach.
Konserwacja akumulatorów i układu elektrycznego
Akumulatory są szczególnie wrażliwe na niskie temperatury i szybko tracą swoją wydajność. Zimne warunki wpływają negatywnie na wydajność akumulatorów, dlatego należy upewnić się, że są one naładowane i sprawdzić ich kondycję. Regularne czyszczenie klem i zabezpieczenie przed korozją pomoże utrzymać stabilne połączenia elektryczne.
Wszystkie instalacje elektryczne powinny być zabezpieczone przed wilgocią, a połączenia oczyszczone i zabezpieczone przed korozją. Rozładowany akumulator jest bardziej podatny na zamarzanie, dlatego warto przechowywać akumulatory w ciepłym, suchym miejscu.
Przegląd układu paliwowego
Przed zimą zaleca się wymianę filtrów paliwa w maszynach budowlanych. Zanieczyszczony filtr może powodować problemy z dostarczaniem paliwa, szczególnie w niskich temperaturach, gdzie ryzyko zatkania filtra jest wyższe. Dodatek stabilizatora może pomóc w utrzymaniu właściwości paliwa, zwłaszcza w warunkach niskiej temperatury.
Codzienne czynności konserwacyjne zimą
Przed uruchomieniem maszyny
Każdego ranka należy usunąć nagromadzony śnieg i lód, szczególnie z punktów wejściowych do kabiny oraz sprawdzić, czy wloty powietrza nie są zablokowane. Przeprowadzenie wizualnej inspekcji węży hydraulicznych jest niezbędne, ponieważ zimne temperatury mogą powodować ich kruchość.
Właściwe rozgrzanie maszyny przed rozpoczęciem pełnej pracy jest kluczowe. Należy pozwolić silnikowi osiągnąć temperaturę roboczą przed rozpoczęciem pracy pod obciążeniem oraz uruchomić wszystkie funkcje hydrauliczne kilkukrotnie bez obciążenia, aby rozgrzać olej hydrauliczny.
Podczas eksploatacji
Podczas pracy monitorowanie wskaźników temperatury jest niezbędne – zarówno przegrzanie jak i niedogrzanie są szkodliwe dla maszyny. Należy unikać gwałtownych manewrów przy zimnym układzie hydraulicznym i regularnie usuwać gromadzący się śnieg i lód, szczególnie w okolicach punktów widoczności.
Po zakończeniu pracy
Po zakończeniu dnia roboczego bardzo dobrą praktyką jest codzienne czyszczenie maszyny z błota i lodu. Pozwala to uniknąć zamarzania elementów ruchomych i zabezpiecza przed korozją. Uzupełnienie zbiornika paliwa zapobiega kondensacji wody, a jeśli maszyna musi pozostać na zewnątrz, należy ustawić łyżki i ramiona w pozycji spoczynkowej.
Właściwe przechowywanie zimowe
Zabezpieczenie przed warunkami atmosferycznymi
Maszyny powinny być przechowywane w zadaszonych, suchych miejscach, aby chronić je przed bezpośrednim wpływem warunków atmosferycznych. Jeśli nie jest to możliwe, użycie specjalnych plandek ochronnych zabezpiecza sprzęt przed śniegiem, deszczem i wiatrem. W przypadku długich okresów postoju warto rozważyć instalację systemów grzewczych, które zabezpieczą sprzęt przed zamarzaniem.
Smarowanie i ochrona przed korozją
Regularne smarowanie ruchomych części takich jak sworznie, tuleje i zawiasy jest kluczowe w zimowych warunkach. Niskie temperatury mogą powodować zacieki i zamarzanie tradycyjnych smarów, co prowadzi do uszkodzeń ruchomych części. Należy zastosować specjalistyczne smary odporne na niskie temperatury oraz nałożyć środek antykorozyjny na metalowe części szczególnie narażone na rdzewienie.
Kontrola opon i układu napędowego
Stan opon wymaga szczególnej uwagi przed sezonem zimowym. Należy skontrolować bieżnik i ciśnienie w oponach, ponieważ dobre opony są kluczowe dla zapewnienia przyczepności na oblodzonych nawierzchniach. Inspekcja układu napędowego powinna obejmować sprawdzenie stanu pasków, łożysk oraz innych elementów, które mogą ulec uszkodzeniu w wyniku niskich temperatur.
Bezpieczeństwo i ograniczenia temperaturowe
Choć nie istnieją przepisy zabraniające pracy w niskich temperaturach, nie powinno się pracować na zewnątrz, gdy temperatury sięgają -15°C. Przy tak niskich temperaturach ryzyko awarii i problemów technicznych znacznie wzrasta. Wahania temperatur doprowadzają często do problemów w obrębie układów hamulcowych maszyn.
Regularne kontrole sprzętu podczas zimy są kluczowe dla utrzymania sprawności technicznej. Sprawdzanie stanu maszyn co kilka tygodni pozwala upewnić się, że nie doszło do żadnych uszkodzeń spowodowanych przez niskie temperatury czy wilgoć.
Korzyści z właściwej konserwacji zimowej
Według danych branżowych, około 70% awarii maszyn budowlanych w okresie zimowym można uniknąć dzięki regularnym przeglądom i konserwacji maszyn budowlanych. Właściwe przygotowanie maszyn do zimy zapobiega kosztownym awariom, utrzymuje wydajność pracy, przedłuża żywotność sprzętu oraz zwiększa bezpieczeństwo operatorów.
Właściwa konserwacja zimowa to inwestycja, która zwraca się poprzez mniejsze koszty napraw, wyższą efektywność pracy oraz dłuższą żywotność sprzętu. Systematyczna obsługa i odpowiednie przechowywanie w trudnych warunkach atmosferycznych gwarantuje sprawne działanie maszyn przez cały sezon zimowy.
